Vandaag heb ik een studiedag over dit thema bezocht in Veenendaal. Ik ben wat te laat en de eerste spreekster is al aan het woord. Ze geeft een algemene inleiding over wat HSP is met de link naar de ggz. Naar voren komt dat 15-20% van de bevolking HSP is. Ook recent onderzoeklijkt dit al jaren bestaande idee te bevestigen. Bij cliënten in de ggz met somberheid en depressie wordt het als nuttig gezien om naar eigenschappen van HSP onderzoek te doen. Het is bij mij inmiddels al aardig ingeburgerd om hier oog voor te hebben.
Er wordt op diverse universiteiten in Nederland onderzoek gedaan naar HSP. Er is nog veel wetenschappelijk onderzoek nodig om ideeën over HSP te bewijzen. Zo vertelt een Rotterdamse promovenda over de verschillende ideeën over welke opvoedingsgedragingen sommige kinderen gevoeliger zijn: negatieve opvoeding, positieve opvoeding of beide. Zij hebben de hypothese getoetst of het mogelijk is dat het om verschillende groepen gaat. De conclusie klopt. Concluderend geven de resultaten weer dat er grote individuele verschillen zijn in hoe adolescenten reageren op het gedrag van hun ouders. Praktisch ben ik niet wijzer geworden door deze presentatie. Gevoeligheid is wel een item.
In een paneldiscussie worden verschillende stellingen en vragen vanuit de zaal beantwoord. Lastig is dat HSP nog maar weinig erkenning heeft. Het is er, maar iets erover zeggen lijkt toch vooral over praktische ervaringen te gaan. Het generaliseren is nog niet mogelijk. Tegelijkertijd is dat ook iets moois. Ieder mens is immers uniek! En de manier van omgaan met HSP is dan ook heel persoonlijk de eigen gebruiksaanwijzing ervaren en uitvinden.
In het middagprogramma wordt uiteen gezet hoe vanuit een zorgverzekeraar de bedrijfszorg wordt ondersteund. Gelukkig wordt ook daarin aandacht gevraagd voor mensen, die HSP zijn. Hun wensen en noden worden binnen bedrijven vaak weggewuifd als overbodige luxe en aanstellerij. Door vanuit zo’n verzekeringsbedrijf hier aandacht aan te besteden, is er de hoop dat bedrijven meer gaan doen voor hun HSP medewerkers. De HSP zullen zelf mogelijk ook meer uitleg moeten geven hoe het bij hen werkt.
Een ervaringsdeskundige vertelt hoe ze heeft geleerd om te gaan met haar energie. Ze was volledig vastgelopen en heeft flink wat hersteltijd nodig gehad mrt therapie. Haar verhaal toont gelijk ook de aspecten en de kracht van HSP. Fijngevoeligheid, creativiteit, oog voor details, overprikkeld kunnen raken door externe prikkels, emotioneel gevoelig zijn voor de sfeer, die anderen onbewust meebrengen. Mooi is het hoe ze van zwakheid naar kracht is gegaan door nu te weten wanneer iets teveel is en dat ze door voldoende me-time zichzelf weer kan herpakken. Haar creativiteit en inlevingsvermogen helpt haar om unieke zorg-ideeën te lanceren, die als verrijking worden ervaren.

Bij de Universiteit van Leiden is een nieuwe vragenlijst uitgedacht om de gevoeligheid van mensen te omschrijven. Was de eerste HSP vragenlijst eigenlijk vooral een lijst over de kwetsbare gevoeligheden. De nieuwe vragenlijst, de Processing Sensitivity Questionnaire (SPSQ), heeft als doel een breder spectrum aan (positieve) dimensies van hoogsensitiviteit te bevragen. Uiteindelijk zijn er nu 43 items verdeeld over zes subschalen. Twee van deze subschalen hebben betrekking op de meer negatieve aspecten van sensorische prikkelgevoeligheid (emotionele en fysiologische reactiviteit en zintuiglijk onbehagen); vier subschalen brengen de positieve aspecten van prikkelgevoeligheid in kaart (sociaal-affectieve gevoeligheid, esthetische gevoeligheid, zintuiglijke gevoeligheid voor subtiele interne en externe prikkels en zintuiglijk welbevinden). Met een te ontwikkelen app hoopt men deze lijst gemakkelijk toegankelijk te maken.
Voor mij is de conclusie dat HSP nog altijd weinig wetenschappelijk onderzocht is. Veel extra feitenkennis doe ik niet op. HSP begeleiden zie ik als een vorm van parelduiken en goed kunnen zwemmen; een uitdaging om daarbij in evenwicht te blijven.